Νεράΐδες και δράκοντες

 

Τα χρόνια μπορεί να περνούσαν, όμως οι ιστορίες της αρχαίας μυθολογίας ακολουθούσαν τους Έλληνες στην ιστορική τους πορεία. Άλλαξαν μορφή ίσως, σίγουρα προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες της ζωής των Ελλήνων, αλλά η νεοελληνική παράδοση γέμει από όλες αυτές τις Κυράδες, όπως τις λεει, των πηγών.

Νεράΐδες
Λέγονται και Ανεράϊδες ή Ανεράδες. Το όνομά τους προέρχεται

από τις Νηρηΐδες, τις θαλάσσιες νύμφες που ταυτίστηκαν με τις Νύμφες των πηγών. Σε διάφορα μέρη της Ελλάδας οι Νεράιδες γίνονται Ξωτικά, Αγερικά, Ανεμικές, Ξωνέρια, Κυράδες, Καλομοίρες, Καλούδες. Εμφανίζονται στα σπήλαια, στις πηγές, κοντά στα πηγάδια, στα ποτάμια αλλά και στους αγρούς και στα αλώνια.
Διακρίνονται επίσης σε τοπικές και ξενικές. Οι τοπικές είναι καλές και προστατεύουν τους συντοπίτες τους, ενώ οι ξενικές είναι επικίνδυνες.
Οι όμορφες Νεράιδες με μακριά μαλλιά και λευκά φορέματα είναι καλόγνωμες, αν και μπορούν να γίνουν επικίνδυνες. Οι άσχημες και μαυροντυμένες είναι πάντα κακές.
Για τους Σαρακατσάνους οι λευκοντυμένες νεράιδες ζουν στις πηγές και τα ρέματα και το σούρουπο μπορεί κανείς να ακούσει τα γέλια τους. Οι μαυροφορεμένες κατοικούν στα σκοτεινά σημεία και τις χαράδρες των βουνών.

Οι Νεράιδες μιλούν τη δική τους γλώσσα, που η ελληνική παράδοση ονόμασε «τα γεραγιδίστικα». Συνηθίζουν να φωνάζουν τους περαστικούς και, αν κάποιος ξεγελαστεί και τους απαντήσει, χάνει τη φωνή του. Αυτές που βρίσκονται στις ιαματικές πηγές θεραπεύουν μόνο όσους προσέρχονται σιωπηλοί με φόβο και σεβασμό.
Εμφανίζονται συνήθως τα μεσάνυχτα και τα πειράγματά τους βλάπτουν τους θνητούς που πρέπει να τις αποφεύγουν. Μπορούν να γίνουν επικίνδυνες και να μεταμορφώσουν τους ανθρώπους ή να τους πάρουν τα λογικά, ακόμα και να προκαλέσουν το θάνατο. Και για τις μητέρες είναι επίσης επικίνδυνες, γιατί «αλλάζουν τα παιδιά». Αρπάζουν τα όμορφα και υγιή μωρά και στη θέση τους βάζουν άσχημα και παραμορφωμένα, που ονομάζονται «γεραγιδόσποροι» ή τα «μιλιγανοπαίδια».

Δράκοντες
Οι δράκοντες είναι μυθικά τέρατα που κατέχουν τα νερά των πηγών (Δρακονέρια). Μύθοι για το δράκο που εμποδίζει τη χρήση του νερού και τον ήρωα που τον σκοτώνει υπάρχουν σε πολλούς λαούς και θρησκείες. Στη χριστιανική θρησκεία τέτοιος ήρωας είναι ο Άγιος Γεώργιος.
Άλλες φορές τα στοιχειά των ποταμών παρουσιάζονται πολύ ευαίσθητα και ρομαντικά. Ένα δημοτικό τραγούδι αναφέρει:
«Κόρη ξανθή τραγούδαγε σε πέτρινο γεφύρι
και από το χλιβερό σκοπό, το χλιβερό τραγούδι,
και το γεφύρι ράγισε και το ποτάμι στάθει και το στοιχειό του ποταμού στην άκρη επετάχθει
κι ένας διαβάτης φώναξε από πέρα από τη ράχη
Άλλαξε κόρη τον ηχώ και πες άλλο τραγούδι
για να κινήσει ο ποταμός, να σμίξει το γεφύρι
και το στοιχειό του ποταμού στον τόπο του να πάει».

Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας (Κρήτη, Πελοπόννησος, νησιά του Αιγαίου) πιστεύεται ότι το νερό κοιμάται μία ώρα τη νύχτα. Όποιος θέλει να πιει πρέπει να το ξυπνήσει ταράσσοντάς το απαλά με το χέρι του, αλλιώς το νερό αγανακτεί και του παίρνει το νου.

Η μαγεία του νερού
Ως αέναη πηγή ζωής, το νερό συνδέθηκε με την έννοια της αθανασίας. Του αποδόθηκαν μαντικές ιδιότητες (Έθιμο του Κλήδονα) και η χρήση του στα διάφορα στάδια της ζωής του ανθρώπου απέβλεπε στην κάθαρση και προσέβλεπε στην εξιλαστήρια δύναμή του. Έτσι:

Την ώρα του τοκετού ρίχνουν νερό στην επίτοκο, για να κυλήσει το μωρό «σαν νερό».

Μετά το γάμο, η νύφη κάνει το «κέρασμα της βρύσης», προσφέρει δηλαδή στη βρύση ψωμί ή καρπούς, για να εξευμενίσει τις δυνάμεις του νερού.

Στο θάνατο, χύνεται όλο το νερό του σπιτιού για να ξεπλύνουν το μίασμα του θανάτου και όσοι μετέχουν στην κηδεία πρέπει να πλύνουν τα χέρια τους.

Το νερό της λησμονιάς πίνουν οι νεκροί για να ξεχάσουν τον απάνω κόσμο.

Μύθοι, θρύλοι, παραδόσεις καταδεικνύουν την πανταχού παρουσία του ζωοποιού χθόνιου δώρου. 
Πηγή :

http://homepages.pathfinder.gr/lykokardi/fairies.htm  http://seliniartemisekati.blogspot.gr/- Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα