Η Ψυχή των δένδρων στην αρχαιότητα και τον Χριστιανισμό - ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ ΕΡΜΕΙΔΟΥ

[Αμαδρυάδα προειδοποιούσα ξυλοκόπο για την τιμωρία που τον περιμένει αν είναι αγνώμων από την ακόλουθη ιστοσελίδα :  https://pteroen.wordpress.com/category/%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CF%80%CE%B5%CE%B6%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%B1/]

Ελληνική Προϊστορία

Η ψυχή των δένδρων

  Η ιδέα ότι το δέντρο ανήκει εις την αμφίβολη και υποβλητική σφαίρα υπάρξεως ανάμεσα εις τον κόσμο των εμψύχων και εις τον φυτικό κόσμο, είναι παλαιοτάτη.

  Ήτο ήδη αρχαία όταν, τις αρχές του 3^ου αιώνος π.Χ., ο Καλλίμαχος έγραφε τον «Ύμνο εις την θεά Δήμητρα» …. : «Tις μοι καλά δένδρεα κόπτει;», ρωτά η θεά – ποιος είναι ο βέβηλος που κόβει την ιερή βελανιδιά της; Ήτο ο Ερυσίχθων, ο οποίος είχε αποφασίσει να κόψει από τα δένδρα του ιερού άλσους της Δήμητρος, για να κατασκευάσει ένα ξύλινο παλάτι που δεν θα υπήρχε όμοιό του. Παρότι πολλοί υπήκοοι του προσπάθησαν να τον αποτρέψουν, λέγοντάς του ότι είναι ιερό της Δήμητρος και ότι η θεά θα έφερνε κακό, το αγνόησε και αποφάσισε να το κάνει, κόβοντας δένδρα από το ιερό άλσος.

  Διέταξε να αρχίσουν την κοπή των δένδρων και για τους δείξει ότι δεν θα τιμωρούσε η θεά πήγε μαζί τους εις το κόψιμο των δένδρων.

  Άρχισαν τότε τα τσεκούρια να κτυπούν και να κόβουν  δένδρα όπως «πίτυς, μεγάλαι πτελέαι και όχναι» – πεύκα, φτελιές μεγάλες και αχλαδιές. Στα χτυπήματα του τσεκουριού η βελανιδιά, δέντρο πελώριο με κορμό δεκαπέντε οργιές χονδρό, αναστέναξε κι από την πληγή του έτρεξε αίμα· και η νύμφη που ζούσε μέσα του, πεθαίνοντας μαζί του, προέβλεψε την τιμωρία του ιερόσυλου Ερυσίχθονος. Η τιμωρία του ήτο να δέρνεται ακατάπαυστα από αιώνια πείνα, όπου και από αυτή πέθανε στο τέλος.

[απόσπασμα από το άρθρο της Κας Α... Π…. K….., Διευθύντριας του Κέντρου Έ…. της Ελληνικής …… της Ακαδημίας ….., εις την εφημερίδα Καθημερινή, απόσπασμα από την ακόλουθο ιστοσελίδα : www………………..].

  Οι αρχαίοι Έλληνες επίστευον ότι η ψυχή του δένδρου τιμωρεί αυτόν που αποπειράται να διαφθείρει ένα δένδρο. Σε πολλά σημεία της ελληνικής μυθολογίας θα βρούμε τέτοιες περιπτώσεις. Ο Αλιρρόθιος υιός του Ποσειδώνος αγανάκτησε από την ήττα του πατρός υπό της  Αθηνάς και πήρε ένα μεγάλο πέλεκυ και επήγε εις το ιερό δένδρο της Αθηνάς, την ελιά και άρχισε να την κτυπά για να την κόψει. Ενώ συγχρόνως οι θεράποντες του Ποσειδώνος κήρυξαν πόλεμο εναντίον των Αθηναίων. Ο αγώνας διελύθει με την επέμβαση των άλλων θεών, τα δε εχθρικά ιερατεία συμφιλιώθηκαν και ετίμησαν εξ ίσου τον Ποσειδώνα και την Αθηνά εις την Ερεχθηΐδα φυλή. Εις την οποία παρατηρήθηκε και η συνένωση των ιερατείων των δυο θεοτήτων. Ο δε Αλιρρόθιος τιμωρήθηκε.

  Σε νόμισμα των Μύρων της Κιλικίας απεικονίζονται δυο δράκοντες, οι ψυχές των δένδρων, οι οποίοι εξορμούν από ιερά δένδρα κατά Σατύρων οι οποίοι προσπαθούν να κόψουν αυτά.     

Χριστιανική ιστορία

Η ψυχή των δένδρων

 [η φωτογραφία προέρχεται από την ακολουθη ιστοσελίδα :  http://www.gardentv.gr/pages/1stpages-articles/driides-nymfes.htm]

  Ο λαός μας σε πολλά μέρη της Ελλάδος πιστεύουν ότι αυτός που ξεριζώνει ή κόβει παλαιά ή μεγάλα δένδρα πεθαίνει γιατί είναι στοιχειωμένα από κάποια αρρώστια.

  Σε αυτά τα δένδρα έχουν βρεθεί πρότερον εικόνες αγίων, οι οποίοι τιμωρούν τις που επιχειρούν να κάνουν «κακό» στα δένδρα αυτά.

  Η λαϊκή μας παράδοση αναφέρει με τον τίτλο : Νεράιδα γινωμένη ετιά από την Αλωνίσταινα της Μαντινείας και λέγει :

  ‘Σ τής Μηλιάς τόν κάμπο, ‘ς τ’ αμπέλια κοντά ‘ς τήν Τουρκόβρυση, ήτανε γιά ετιά. Ο συχωρεμένος, ο Δημητράς, ο αδερφός του Γιανναρά από τού Σιέχη, ανέβηκ’ ένα μεσημέρι νά κόψη κλάραις, νά τοίς πάη ‘ς τό σπίτι του να μαυροπλύνουνε.    

  Ήτανε μοναχός, κ’ εκεί πώκοψε δυό τρείς κλάραις, ακούει και σείεται η ετιά και σκούζει, «Ώχ! Εγώ είμαι η ετιά γιατί μέ κόβεις ; βάνε ‘ς τήν στιμή τους κλώνους ‘ς τή θέση τους». Ο άνθρωπος έλαβε πού άκουσε νά μιλάη τό δέντρο, κ’ εκατέβηκε λιγοθυμισμένος. Σέ τρείς ημέραις επέθανε, κι’ άφηκε τήν κακομοίρα τή γυναίκα μ’ εφτά παιδιά.

[Ν. Πολίτης «Παραδόσεις», τόμος …., κεφάλαιο ….., αριθμός …..].     

  Με τον τίτλο «Τα ………………α», από την Κοζάνη της Μακεδονίας, λέγει : 

  «Τά μεγάλα καί παλαιά δένδρα είναι στοιχειωμένα, καί οι άνθρωποι αποφεύγουν νά κάθωνται πολλήν ώρα αποκάτω ’ς αυτά, ή νά κοιμώνται ‘ς τόν ήσκιο των, γιά νά μήν πάθουν. Καί όταν κόβουν κανένα απ’ αυτά οι ξυλοκόποι καί τό ιδούν πώς γέρνει νά πέση, πέφτουν προύμυτα καταγής καί δέ βγάνουν μιλιά, γιά νά μήν τούς εννοήση η ψυχή τού δέντρου, όταν θά βγαίνη, πώς είναι εκεί, καί καθώς είναι αγαναχτισμένη τούς λαβώση. Καί ‘ς τόν κορμό ΄ς τή μέση όταν τόν κόβουν βάνουν μιά πέτρα γιά νά εμποδιστή νά μήν έβγη μέ ορμή η ψυχή τού δέντρου. Τί αλλιώς θά τούς κάμη κακό καί θά τούς κοψομεσιάση καί θά έχουν πόνους δυνατούς ‘ς τή μέση.

[Παραδόσεις, τ. .., …, σ. …-…, αρ. ….]

[απόσπασμα του άρθρου της Κας Α... Π…. K…., Διευθύντριας του Κέντρου Έ…. της Ελληνικής …… της Ακαδημίας …., εις την εφημερίδα Καθημερινή, από την ακόλουθο ιστοσελίδα :  www…... ].

[η βιβλιογραφία αποκρύπτεται μερικώς ή ολικώς μέχρι κυκλοφορίας του βιβλίου του συγγραφέως, διότι αντιγράφονται τα άρθρα του άνευ αναφοράς εις το όνομά του] 

http://seliniartemisekati.blogspot.gr/- Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα