Η Αλχημεία και το Αλχημικό έργο στην Ανατολή (μέρος α) - Alchemy and Alchemical Work in the East (part a) - there is a translator on the website - Alchimia e lavoro alchemico in Oriente (parte a) - si traduce in sito

Η Αλχημεία και το Αλχημικό έργο στην Ανατολή (μέρος α) 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

Αλχημεία: μία τόσο παρεξηγημένη και ιστορικά αδικημένη έννοια, που και σήμερα ακόμη, στην εποχή της πυρηνικής Φυσικής επιστήμης, χρησιμοποιείται το ίδιο αδικημένα, εννοώντας κανείς με αυτήν -όταν τη χρησιμοποιεί στο λεξιλόγιό του- το ανακάτεμα ουσιών (υγρών και μη). Έτσι θεωρήθηκε, όπως και με την Αστρολογία-Αστρονομία, η κακιά μάνα (η Αλχημεία) μιας λαμπρής κόρης (η Χημεία). Ας εμπιστευτούμε όμως τα γρανάζια του Κρόνου και θα γυρίσει ο τροχός για να ξαναβάλει τα πράγματα στη «θέση» τους.

Η ιστορική προέλευση της Αλχημείας κατά μερικούς μελετητές θεωρείται αραβική απ’ όπου και μεταδόθηκε στη Δύση κατά τη διάρκεια του μεσαίωνα, όταν οι άραβες είχαν αποικήσει στην Ευρώπη. Όμως μία πιο ολοκληρωμένη έρευνα, που έγινε από αρκετούς, δείχνει ότι παρόμοιες γνώσεις και πεποιθήσεις με αυτές της Αλχημείας καθώς και η επιδίωξη του Μεγάλου Αλχημικού Έργου βρίσκονται σ’ όλο τον αρχαίο κόσμο με άλλο όνομα. Όπως εξηγεί ο Μιρσέα Ελιάντ, στο έργο του «Σιδηρουργοί και Αλχημιστές» η αλχημεία υπάρχει από τότε που ο άνθρωπος σκέφτηκε να ξαναδημιουργήσει τον κόσμο με τα χέρια του και να βοηθήσει τη φύση στην εξελικτική διαδικασία.

Η Ε.Π. Μπλαβάτσκυ, αναφέρει σ’ ένα άρθρο της: «Η αρχαία Κίνα, αν και όχι σε τόσο μεγάλη κλίμακα όπως η Αίγυπτος, έχει την φήμη ότι είναι η πατρίδα της υπερβατικής Αλχημείας και πιθανόν να είναι έτσι. {...} Οι πιο εξέχουσες προσωπικότητες, όσον αφορά τις μελέτες για τις αρχαϊκές επιστήμες, και μεταξύ τους ο Ουίλιαμ Γκόντβιν, έχουν φτάσει στο συμπέρασμα ότι η αλχημεία καλλιεργούνταν σε όλες σχεδόν τις χώρες της αρχαιότητας πολύ πιο πριν από την εποχή μας, και όταν οι Έλληνες οι τελευταίοι που, όταν εμφανίστηκε ο Χριστιανισμός, άρχισαν να μελετούν, κάνοντάς την πασίγνωστη πολύ αργότερα. Αυτό όσον αφορά την μελέτη της εν γένει, γιατί οι Αντέπτο των ναών της Μεγάλης την ήξεραν από την εποχή των Αργοναυτών. Η Ευρωπαϊκή προέλευση της αλχημείας κατάγεται λοιπόν από την εποχή αυτή, όπως συνεπάγεται από την αλληγορία του Χρυσόμαλλου Δέρατος.»

Το Χρυσόμαλλο Δέρας, σύμφωνα με αυτές τις εκδοχές, ήταν ένα κομμάτι δέρματος πάνω στο οποίο ήταν γραμμές χημικές διεργασίες - συνταγές για την κατασκευή χρυσού. Η αλήθεια είναι πως οι έλληνες γνώρισαν τις Ερμητικές Επιστήμες μόλις τον 3ο-4ο μ.Χ. αι., -εκτός από τους Μύστες της- την εποχή των Νεοπλατωνικών φιλοσόφων, και από αυτούς διαδόθηκαν στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο μέσω των αραβικών κατακτήσεων. Ας έχουμε λοιπόν υπ’ όψιν μας την μεγάλη χρονική απόσταση που μας χωρίζει από τις πρωταρχικές πηγές γέννησης και διάδοσης αυτής της Τέχνης - Επιστήμης, καθώς και οι γνώσεις που χάθηκαν (δεξιά κι αριστερά) στους δρόμους που αυτή ακολούθησε για να φτάσει ως εμάς.

Το όνομα της καθ’ αυτό, περιέχει το αραβικό άρθρο AL και το αιγυπτιακό KEM, ΧΕΜΙ, ΚΟΥΜ,...,το αρχαϊκό όνομά της χώρας της Αιγύπτου, τη Χώρα του Μαύρου χώματος, ή καλύτερα η χώρα του κοκκινόμαυρου χώματος. Το κόκκινο της ερήμου χώμα και το μαύρο, το βρεγμένο από τα νερά του Νείλου, χώμα. Έτσι η Αλχημεία ως πρακτική -εφαρμοσμένη Τέχνη ταυτίστηκε με την Τέχνη της Γης της Αιγύπτου και εσωτερικά από την Μυθολογική άποψη, (για κάποιους μελετητές) αυτή η μαύρη γη αναφέρεται, μυστικιστικά, στο σώμα του Όσιρη καθώς και σε όλο το «Οσιρικό Δράμα».

Ο Αλχημιστής λοιπόν θα παίξει τον ανάλογο ρόλο με αυτόν της Φύσης, επιτελώντας το Αλχημικό Μεγάλο Έργο, την κατασκευή της Φιλοσοφικής Λίθου (είδος καταλύτη) και μ’ αυτήν την μεταστοιχείωση των αγενών μετάλλων σε Ευγενή.

Ο Αλχημιστής, όπως και η Φύση, δε δημιουργεί, δεν γεννά κάτι το νέο, απλά συνεργεί στο σκοπό της Ύπαρξης, την Εξέλιξη, τη μόνη οδό που οδηγεί προς το Θείο Αρχέτυπό της, που είναι και το αληθινό νόημα της Ζωής. Έτσι η Αλχημεία γίνεται μία Ιερή Μυστηριακή Τέχνη που συμβάλει στο μεγάλο μυστήριο του Γάμου, ενώνοντας με ιερά δεσμά τη Ζωή & το Θάνατο, τον Ουρανό & Γη.

Η Αλχημεία λοιπόν είναι «παιδί» των Μεγάλων Μυστηρίων (της Ζωής χωρίς το Θάνατο) και σαν τέτοια η ηλικία της είναι πολύ μεγαλύτερη από την ιστορική Αλχημεία. Πολύ πριν εμφανιστούν οι φιλόσοφοι καθώς και οι διάφορες φιλοσοφικές σχολές ανά τον κόσμο, υπήρξαν οι μυημένοι στα μυστήρια της Φύσης, οι Μύστες, των διαφόρων μυητικών σχολών σ’ όλη την υδρόγειο και που συνέχισαν να υπάρχουν και μετά την εμφάνιση των μή μυημένων φιλοσόφων. Μυημένους φιλοσόφους με γνώσεις Αλχημείας επίσης θα συναντήσουμε σε διαφορετικούς χρόνους και τόπους. Έτσι μόνο οι μυημένοι στα Μυστήρια εμφανίζονται με αυτές τις απόκρυφες -για τους αμύητους- γνώσεις τις οποίες κατά πως φαίνεται, φύλαξαν καλά, με μία «Ερμητική» στεγανότητα και που δεν άφησαν να διαρρεύσει τίποτα προς τα έξω, από τη Σοφία του Ερμή, του φυσικού Ιδρυτή και εμπνευστή αυτής της Σοφίας, στον οποίο αποδίδονται 36.000 έργα, (πολλοί αλχημιστές υπέγραφαν τα έργα τους με αυτό το όνομα) μεταξύ των οποίων το πιο σημαντικό απ’ αυτά που διασώζονται είναι ο Σμαράγδινος Πίνακας, ένα έργο μικρό σε μέγεθος, με αινιγματικές εντολές. Ένα κείμενο που στη συνέχεια αποτέλεσε το πιστεύω των δυτικών αλχημιστών.

ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΑΛΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΕΕΣ :

Το Αλχημικό Έργο δεν περιορίζονταν απλά και μόνο στην πραγματοποίηση ενός απλού καταλύτη, για την μεταστοιχείωση των μέταλλων και στη συνέχεια την παραγωγή χρυσού, αλλά πρόκειται για την κατασκευή ενός είδους Συμπαντικού διαλύτη με τον οποίο πραγματοποιείται το τριπλό Μ. Έργο. Διαμέσου αυτού (του Συμπαντικού Διαλύτη) όλα τα σύνθετα σώματα επανέρχονται στην ομοιογενή ουσία από την οποία πηγάζουν, τον συμβολικό Χρυσό ή Καθολική αγνή Ύλη. Αυτός ο κοσμικός διαλύτης είναι η γνωστή Φιλοσοφική Λίθος. Όπως λέει ο Κορνήλιος Αγρίππας, ένας από τους γνωστότερους αλχημιστές: «Είναι ένα δημιουργημένο πράγμα που ενώνει τους ουρανούς με τη γη. Είναι ένα σύνθετο των ζωικών, φυτικών και ορυκτών βασιλείων. Είναι το ουσιαστικό θεμέλιο, γνωστό σε πολύ λίγους, οι οποίοι το έχουν ονομάσει με το αληθινό του όνομα, που δεν είναι κανένα όνομα.»

Σε άλλη αναφορά (πάνω στο ίδιο θέμα) διαβάζουμε σ’ ένα απόσπασμα από το «Εγχειρίδιο των Αλχημιστών» : «Τώρα θέλω να σε κάνω να καταλάβεις την ουσιαστική φύση της Φιλοσοφικής Λίθου καλυμμένη από ένα τριπλό πέπλο. Πέτρα που αποκαλύπτει όλα τα μυστικά, θαύμα στη Φύση, που μόνο λίγοι μπορούν να το γνωρίσουν. Πρόσεξε καλά αυτό που σου ανακοινώνω και θυμήσου ότι καλύπτεται κάτω από ένα τριπλό όνομα: Σώμα, Ψυχή και Πνεύμα». Με άλλα λόγια αυτή η «πέτρα» εμπεριέχει : το μυστικό της μετάλλαξης των μετάλλων, το ελιξήριο της μακροζωίας και το ελιξήριο της «Συνειδητής Αθανασίας». Ο κόσμος για τους Αλχημιστές είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης Πνεύματος και ύλης. Τα τέσσερα στοιχεία Φωτιά, Αέρας, Νερό και Γη σχετίζονται με το Πνευματικό, Νοητικό, Ψυχικό και Φυσικό επίπεδο της ανθρώπινης ύπαρξης που το καθένα έχει μέσα του μία τριπλή σύσταση:

σταθερή = Άλας, μεταβλητή = Υδράργυρος, πτητική = Θείο.

    Οι τρεις Αρχές : Θείο, Υδράργυρος & Άλας.

Το Θείο είναι εκείνη η Ουράνια Φωτιά που ενυπάρχει στους κόλπους κάθε ύπαρξης και με την δόνηση του οποίου κάνει να εκδηλωθεί η εσωτερική μορφή της ύλης.

Ο Υδράργυρος, είναι η υγρή ουσία, τα πρωταρχικά νερά, η παρθένα ύλη στους κόλπους της οποίας βρίσκονται κρυμμένες όλες οι μορφές της εκδηλωμένης ζωής. Είναι το φιλοσοφικό νερό.

Το Άλας, είναι το αποτέλεσμα της Ένωσης των δύο παραπάνω Αρχών.

Τα τέσσερα Στοιχεία Γη, Νερό, Αέρας, Φωτιά είναι τα ενδύματα με τα οποία ντύνεται η Φύση. Κάθε τι το εκδηλωμένο περιέχει σε αναλογίες διαφορετικές και τα τέσσερα αυτά στοιχεία. Αυτή η διαφορά αναλογίας αυτών των βασικών στοιχείων είναι που κάνει και τις μορφές διαφορετικές. Θεωρούν πως πίσω από αυτά υπάρχει μία βασική πρώτη «Ύλη».

Όπως διδάσκει η «Μυστική Διδασκαλία» -που μας μετέφερε η Ε.Π. Μπλαβάτσκυ- όλα όσα υπάρχουν στον κόσμο τον εκδηλωμένο έχουν τρία χαρακτηριστικά, μία τριπλή σύνθεση των 7 αρχών: δηλαδή κάθε τι έχει φτιαχτεί με τρεις βασικές αρχές και τέσσερις όψεις της εκδηλωμένης φύσης, όπως είναι η 7πλή σύνθεση του ανθρώπου, που συντελούν μία ενότητα. Μία ενότητα σε τρεις σφαίρες: του Σώματος, της Ψυχής και της Νόησης.

Η βασικότερη Αρχή της αλχημείας είναι αυτή της Ενότητας του κόσμου, ενός κόσμου που δεν περιορίζεται στην φυσική εκδήλωση και μόνο. Ένας κόσμος που βρίσκεται σε μία συνεχόμενη ροή (ανοδικής- καθοδικής) κυκλικής εξέλιξης, αρχές οι οποίες αποδόθηκαν στην αλχημική παράδοση με το σύμβολο του Ουροβόρου Όφι και μέσα γραμμένη η φράση «ΕΝ ΤΟ ΠΑΝ».

Ο Όφις, η Αρχική Πνευματική γονιμοποιητική ώθηση, η Πουρούσα των Ινδών, ο Κνεφ των Αιγυπτίων, που μέσα στην αγκαλιά του ζεσταίνει και εκκολάπτει με την πνοή του το αυγό του Κόσμου, σύμβολο της πρωταρχική Αγνής Ύλης, της λανθάνουσας Υλικής ουσίας, της μεγάλης Μητέρας, το «κέντρο» Λάγια, ... είναι η γενεσιουργός Αρχή. Στη συνέχεια το αυγό θ’ ανοίξει στα δύο δημιουργώντας δύο κοίλα δοχεία, ένα πάνω, ο Ουρανός και ένα κάτω, η Γη, - «Όπως είναι επάνω, έτσι είναι και κάτω»-, και ανάμεσα σ’ αυτά βρίσκεται ο Σου, ο Χώρος της διαφοροποίησης, η ατμόσφαιρα, η Ψυχή του Κόσμου, η εκδηλωμένη Ζωή.

Όλο το Μεγάλο έργο παιρνούσε από τέσσερις φάσεις - σταθμούς που περιγράφονταν συμβολικά και πρακτικά με χρώματα.Στο έργο του για την Αλχημεία, ο Σέργιος Υτέν περιγράφει τέσσερεις σταθμούς:

    Προκαταρκτικά

    Προετοιμασία της ύλης της Λίθου

    Ψήσιμο του φιλοσοφικού Αυγού

    Προετοιμασία της φιλοσοφικής Λίθου.

Στα προκαταρκτικά- προετοιμασία του υλικού και εγκατάσταση του εργαστηρίου - περιλαμβάνεται επίσης η περίοδος αναμονής για την κατάλληλη στιγμή εκκίνησης του έργου. Συνήθως η αρχή του έργου τοποθετείται την άνοιξη, την πιο ευνοϊκή στιγμή, γιατί η Φύση ήταν ολόκληρη γεμάτη από το Πνεύμα του Κόσμου, και επομένως κατάλληλη για σύληψη και τεκνοποιία. Άλλωστε έπρεπε να λαμβάνουν υπ’ όψιν τα άστρα, γιατί έπρεπε να είναι ευνοϊκά σ’ αυτή τη σύλληψη. Η αστρολογία ήταν πάντα στενά δεμένη με την αλχημεία με την ίδια αρχή της αντιστοιχίας, που ήθελε τα επτά μέταλλα, σταθμούς της μεταμόρφωσης, να βρίσκονται, το καθένα από αυτά σε σχέση με τον καθένα από τους επτά πλανήτες.

Στη συνέχεια έχουμε την προετοιμασία της ύλης του Μ. Έργου που θα επιτρέψει τον σχηματισμό του καινούργιου Corpus (σώματος) με την ένωση δύο αντιθέτων αρχών. Αυτή η χαοτική γη, φορέας όλων των σπερμάτων,σχετίζεται στην Αίγυπτο, με τη Θεά Νουτ, την έναστρη Νύχτα, πρωταρχική ύλη, που είναι φορέας όλων των μορφών ζωής, των άστρων. Οι μύθοι της κοσμογονίας βάζουν σε λειτουργία όλους τους πρωταγωνιστές του κοσμικού δράματος. Το ανεξάτμιστο και το εξατμιστό, ο βασιλιάς και η βασίλισσα, το Αυτό του κόσμου, ο κοσμικός κλίβανος, όλα είναι εκεί· όλα περιλαμβάνονται. Η αυλαίαμπορεί να σηκωθεί και το δράμα ν’ αρχίσει.

Κι αυτό το δράμα συμβολίζει το ψήσιμο της ύλης μέσα στο φιλοσοφικό αυγό, που είναι με τη σειρά του τοποθετημένο στον κλίβανο.:

Μόλις άναβε η φωτιά, το λεγόμενο Μ. Έργο, έρχιζε: διάφορα φαινόμενα ονομαζόμενα «επιδράσεις» παράγονταν (κρυσταλλοποίηση, εξατμίσεις αερίων που στη συνέχεια συμπηκνώνονταν κλπ.) στη διάρκεια αυτών των επιδράσεων και τα χρώματα του Έργου που διακρίνονταν σε κύρια χρώματα (μαυρο, άσπρο, κόκκινο) και σε συμπληρωματικά (Γκρι, πράσινο, κίτρινο, του ουράνιου τόξου), που χρησίμευαν απλά για μετάβαση από το ένα κύριο χρώμα σε άλλο.

Μετά το «φιλοσοφικό γάμο» εμφανιζόταν το μαύρο χρώμα. Είναι η φάση που προσδιορίζεται με τ’ όνομα σήψη και συμβολίζεται μ’ ένα πτώμα, ένα σκελετό, ένα κοράκι.

Μετά η Λίθος γινόταν σταδιακά άσπρη· ήταν η ανάσταση, που έδινε αφορμή για πολλές αλληγορίες (ο Μπαζίλ Βελεντέν μιλάει για τον σπόρο που χαλάει μέσα στην γη, μετά ξαναγεννιέται από το σώμα που αποσυντίθεται, μετά επαναφέρεται μέχρι την τελική κρίση· σύγκριση προορισμένη να εξηγήσει την έννοια της ύλης που κλεισμένη μέσα στο Αυγό, πεθαίνει, μαυρίζει και μετά «ξαναγεννιέται»). Το άσπρο χρώμα συμβολιζόταν κυρίως με τον κύκνο. Αν σταματούσαν το Έργο σ’ αυτό το σημείο, αποκτούσαν την άσπρη Λίθο, ικανή να μετατρέψει τα μέταλλα σε ασήμι.

Τέλος η Λίθος, αφού περνούσε απ’ όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου, έπαιρνε ένα κόκκινο εκτυφλωτικό χρώμα: αυτή ήταν η ρουμπινοποίηση που συμβολιζόταν με το Φοίνικα, τον πελεκάνο ή ένα νεαρό εστεμμένο βασιλιά, κλεισμένο στο φιλοσοφικό Αυγό.

Αυτή η φιλοσοφική Λίθος αφού είχε υποστεί ειδική προετοοιμασία γινόταν μιά εκτυφλωτικά κόκκινη σκόνη, αρκετά βαριά και λαμερή. Και είχε τις ακόλουθες ιδιότητες: να κάνει χρυσό, να γιατρεύει το ανθρώπινο σώμα απ’ όλες τις αρρώστιες και να το κάνει γερό.

Η πράξη μετατροπής ενός ευτελούς μετάλλου σε χρυσό ονομαζόταν προβολή· ζέσταιναν ένα μέταλλο, συνήθως κοινό υδράργυρο και το «πρόβαλλαν» στη χοάνη μ’ ένα κομμάτι της Λίθου που προηγουμένως το είχαν τυλίξει σε κερί. Σύμβολο της πεμπτουσίας, είχε ιατρική λειτουργία και ο Αρνώ ντε Βιλλενέβ λέει γι’ αυτήν: «ότι έδινε στους γέρους τη νεότητα.»»

Ανακεφαλαιόνοντας τις φάσεις του Μ. Έργου, έχουμε:

1ο Έργο: είναι αυτό που πραγματώνεται στο φυσικό χώρο, και αποβλέπει στον εξευγενισμό των ορυκτών και του φυσικού επιπέδου γενικά.

2ο Έργο: πραγματώνεται στην ενδιάμεση σφαίρα του ψυχισμού, του ατμοσφαιρικού ουρανού , που αποβλέπει στην αναγέννηση του ανθρώπου, μέσω της απόσταξης, την εξαγωγή του θεού που κρύβεται μέσα στον ανθρώπινο ψυχισμό και

3ο Έργο: εκτελείται στον Θείο - Αρχετυπικό κόσμο αναζητώντας να γνωρίσει ο Άνθρωπος την ουσία των Αρχών.

Όντας ο Αθάνωρας (ο φούρνος-κλίβανος των Αλχημιστών) ο ίδιος ο άνθρωπος σαν μία μικρογραφία όλου του κόσμου.

Βλέπουμε πως η «κλασική» επιστήμη της αλχημείας ενεργούσε σ’ όλα αυτά τα επίπεδα της φύσης, γνώση που στη συνέχεια χάθηκε και έτσι περιορίστηκε στην παραδοχή ενός μόνο φυσικού- υλικού κόσμου. Ο ψηλότερος στόχος του Μεγάλου έργου είναι να επιστρέψει ο άνθρωπος στην πνευματική του πατρίδα-Αρχή, «ν’ αποκαταστήσει την πρωταρχική του αξιοπρέπεια», νά ξυπνήσει την Ιδέα που κοιμάται μέσα του.

Ο ίδιος ο Ιδρυτής της Αλχημείας, (σύμφωνα πάντοτε με τα ιστορικά αρχεία που διασώζονται) ο Ερμής ο Τρισμέγιστος, είναι ο πρώτος που ολοκλήρωσε το Μ. Έργο στα τρία επίπεδα, γι’ αυτό και είναι Τρισμέγιστος (τρεις φορές Μέγας).

Κάποιοι από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους όρισαν σαν πρώτη ύλη ένα από αυτά τα 4 στοιχεία. Όμως τη θεωρία περί των τεσσάρων πρωταρχικών στοιχείων με τα οποία είναι δομημένος όλος ο κόσμος, την εντοπίζουμε και στον «Τίμαιο» του Πλάτωνα, γνώσεις καθαρά «Αλχημικές». Είναι ένα εντελώς ξεχωριστό ως προς το θέμα του διαλόγου από όλους τους υπόλοιπους του Πλάτωνα όπου από το ύφος διακρίνουμε τη γνώση που είχε αυτός ο Μύστης και την οποία αναφέρει όχι και τόσο με τη μορφή διαλόγου που κάνει στα υπόλοιπα έργα του.

« Όταν λοιπόν ο Θεός άρχισε να φτιάχνει το σώμα του Σύμπαντος, χρησιμοποίησε φωτιά και χώμα. Δεν είναι όμως δυνατόν να ενωθούν καλά δύο σώματα χωρίς τη μεσολάβηση και κάποιου τρίτου, γιατί ανάμεσα στα δύο πρώτα πρέπει να υπάρχει κάτι που θα τα συνδέει. Καλύτερος δεσμός είναι αυτός που ενώνει τον εαυτό του τέλεια με εκείνα τα πράγματα που συνδέει σε ένα ενιαίο. Η εργασία αυτή γίνεται με αποτελεσματικό τρόπο από τη φυσική σχέση των αναλογιών. {...} Για τον λόγο αυτό ο Θεός ανάμεσα στη φωτιά και το χώμα έβαλε το νερό και τον αέρα με την ίδια αναλογία, δηλαδή ο αέρας να αναλογεί με το νερό όσο η φωτιά με τον αέρα και το νερό με το χώμα όσο ο αέρας με το νερό, φτιάχνοντας έναν κόσμο ορατό και απτό. Με αρμονική λοιπόν αναλογία αυτών των τεσσάρων στοιχείων, που είναι τέτοιου είδους, δημιουργήθηκε το σώμα του κόσμου.»

Τα τέσσερα αυτά στοιχεία σχηματίζονται από ορθογώνια τρίγωνα (ισοσκελή και σκαληνά) από τα οποία δημιουργούνται τα λεγόμενα Πλατωνικά στερεά. Στον κύβο αντιστοιχεί η Γη, στο τετράεδρο η Φωτιά, στο οκτάεδρο ο Αέρας και στο εικοσάεδρο το Νερό. Το πενταγωνικό δωδεκάεδρο «ο Θεός το χρησιμοποίησε όταν σχεδίασε την τελική διευθέτηση του Σύμπαντος.» Με βάση αυτά υπάρχει η δυνατότητα της μεταλλαγής του ενός στοιχείου σε άλλο, αρκεί ν’ αναλυθούν σε έναν ορισμένο αριθμό τριγώνων και στη συνέχεια να συνθέσουν ένα διαφορετικό. Επίσης αναφέρει και τις ποσοτικές αναλογίες των στοιχείων που περιέχονται μέσα σ’ ένα από αυτά. « {...} Το νερό όμως, όταν διασπαστεί από τη φωτιά ή τον αέρα, μετατρέπεται σ’ ένα σώμα φωτιάς και δύο αέρα, όταν ενωθούν και πάλι τα στοιχεία του.»

Τις περισσότερες από αυτές τις ιδέες του Πλάτωνα τις συναντούμε και στην Αλχημεία, αν και πολύ αλλαγμένες από την επίδραση του Αριστοτέλη, ο οποίος όχι μόνο δεν είχε τη γνώση των μαθηματικών του Πλάτωνα αλλά το κυριότερο για το γεγονός ότι δεν ήταν μυημένος στα Μυστήρια. Παρόλα αυτά η επίδραση του Αριστοτέλη δεν μπορεί ν’ αγνοηθεί ακόμα και στον χώρο της Αλχημείας. Ο Αριστοτέλης δεν αποδίδει ως πρώτη ύλη κάποιο από τα τέσσερα στοιχεία διότι είναι υλικά, αλλά θεωρούσε ότι αυτό που είναι πρωτογενές δεν μπορεί να είναι παρά μία ποιοτική εκδήλωση που εκφράζεται με δυαδικό -όχι όμως υλικό- τρόπο. Έτσι υπάρχουν μόνο δύο τέτοια ζεύγη: θερμό - ψυχρό και ξηρό - υγρό. Μ’ αυτόν τον δυαδικό συνδυασμό καθορίζονται τα τέσσερα στοιχεία ως εξής:

    Φωτιά = θερμό + ξηρό,

    Αέρας = θερμό + υγρό,

    Νερό = υγρό + ψυχρό,

    Γη = ψυχρό+ ξηρό.

Αυτή τη θεωρία την ανάγει ο Αριστοτέλης στον Εμπεδοκλή και τονίζει ότι οι διαφορές που υφίστανται τα διάφορα υλικά πράγματα οφείλονται στις αναλογίες των δύο ζευγών που προαναφέραμε και όχι όπως θεωρούσε ο δεύτερος ή ο Πλάτωνας στην αναλογία των τεσσάρων στοιχείων. Η Αριστοτελική αυτή θεώρηση είναι αποδεκτή και εφαρμόσιμη από τους Αλχημιστές.

Οι πάπυροι της Λυών είναι τα παλαιότερα ντοκουμέντα (400 μ.Χ.) και αποδίδονται στον Ζώσιμο Πανοπολίτη, τον αρχαιότερο μεταξύ των Χυμευτών της αλεξανδρινής εποχής της Αιγύπτου. Αυτός αναφέρει την ύπαρξη ενός βιβλίου που το αποδίδει στον Ερμή τον Τρισμέγιστο, με το όνομα Chema (Koumou) δηλ. Χημεία. Σ’ αυτό αναφέρεται η κάθοδος αγγέλων (οι «επαναστάτες άγγελοι» σύμφωνα με τις εσωτερικές παραδόσεις) οι οποίοι ερωτεύτηκαν τις γυναίκες της γης στις οποίες δίδαξαν τα μυστικά της Φύσης (τη διδασκαλία του Φωτός) προδίδοντας τα μυστικά των Θεών και έτσι εξορισμένοι για πάντα από την ουράνια κατοικία του «δέθηκαν» σε μία δυνατή καρμική αλυσίδα με την ανθρωπότητα. Από αυτήν τη πράξη γεννήθηκε το γένος των Γιγάντων.

Η Χημεία λοιπόν είναι η Γνώση των μυστικών της Φύσης (έννοια ανάλογη με την Φυσική των Ελλήνων) που δόθηκε στους ανθρώπους από τους Αγγέλους που αγάπησαν και πόνεσαν την ανθρωπότητα. Είναι η Τέχνη βάση της οποίας ο άνθρωπος μπορεί να σκαρφαλώσει στην Ουράνια Αρχή του.

    Η Αλχημεία στην Αλεξάνδρεια.

Στην Αίγυπτο είχαν γραφτεί πολλά βιβλία γύρω από τις ιδιότητες και τα μυστικά κατεργασίας αυτού του πολύτιμου μετάλλου (του χρυσού) καθώς και του ασημιού που σύμφωνα με τον Ιωάννη της Αντιόχειας κάηκαν από τον Διοκλητιανό γύρω στο 290 μ.Χ.

Υπάρχει όμως ένα κείμενο το οποίο αποτέλεσε (όπως ήδη προαναφέραμε) το πιστεύω των Αλχημιστών και που η χρονολογική του τοποθέτηση καθώς και ο συγγραφέας αυτού αγνοούνται. Κάποιες εκδοχές αποδίδουν την συγγραφή του στον Απολλώνιο τον Τυανέα, κάτι μάλλον απίθανο. Η πιθανότερη εκδοχή αυτής της άποψης είναι για να δείξουν το Νεοπλατωνικό ύφος που υπάρχει σ’ αυτό το βιβλίο. Πρόκειται για τον "Σμαραγδένιο Πίνακα", κείμενο στο οποίο βασίστηκε όλη η Αλχημεία και όπως το εξέφρασε ο Ελιφάς Λεβί: «Αυτός ο Σμαράγδινος Πίνακας είναι το σύνολο της μαγείας σε μια σελίδα.»

1. Δεν είναι φαντασίες, είναι βεβαιωμένο και αληθινό.

2. Ό,τι είναι κάτω μοιάζει με εκείνο που είναι πάνω και ό,τι είναι πάνω μοιάζει με αυτό που είναι κάτω, προς εκπλήρωση του θαυμάσιου εκείνου πράγματος.

3. Και όπως όλα τα πράγματα δημιουργήθηκαν μέσω του λόγου του ενός Όντος, έτσι όλα τα πράγματα γεννήθηκαν από εκείνο το πράγμα μέσω προσαρμογής.

4. Πατέρας του είναι ο ήλιος, μητέρα του η σελήνη, ο άνεμος το κυοφόρησε, η γη είναι η τροφός του.

5. Είναι ο πατέρας της τελείωσης σ’ όλο τον κόσμο.

6. Η δύναμή του είναι μεγάλη, αν μετατραπεί σε γη.

7. Χώρισε τη γη από τη φωτιά, το λεπτό από το παχυλό, ενεργώντας συνετά και με κρίση.

8. Ανέβα με τη μεγαλύτερη σύνεση από τη γη στον ουρανό και μετά κατέβα πάλι στη γη, και συνδύασε τις δυνάμεις των ανωτέρων και κατωτέρων πραγμάτων. Έτσι θα κατακτήσεις τη δόξα όλου του κόσμου, και η σκοτεινιά θα απομακρυνθεί από σένα.

9. Είναι πιο δυνατό από την ίδια τη δύναμη, γιατί υπερνικά το λεπτοφυές και διαπερνά το κάθε στερεό.

10. Έτσι δημιουργήθηκε ο κόσμος.

11. Έτσι εφάρμοσε τις θαυμάσιες υποδείξεις που γίνονται εδώ.

12. Γι’ αυτό ονομάστηκα Ερμής ο Τρισμέγιστος, κατέχοντας τρία μέρη της φιλοσοφίας όλου του κόσμου.

13. Πράγματι αυτό που εξέθεσα για το έργο του ήλιου είναι πλήρες.

*Σημ. Υπάρχουν πολλές διαφορές στις μεταφράσεις του Σμαραγδένιου Πίνακα που έγιναν κατά καιρούς από τους μελετητές και Αλχημιστές. Αυτή που παραθέτουμε εδώ δεν είναι επιλεγμένη ως την καλύτερη ή γνησιότερη.

Παράλληλα με την σταδιακή εξαφάνιση του θεσμού των Μυστηρίων και συγχρόνως τον όλο και μεγαλύτερο περιορισμό της διάδοσης αυτής της μυστικής Τέχνης, ο Θεοδόσιος κλείνει την Αλεξανδρινή Σχολή το 380 και, φιλόσοφοι και αλχημιστές καταφεύγουν στην Αθήνα και στη Ρώμη, όπου εκεί είχαν αργότερα, το κυνήγι του Ιουστινιανού το 529. Αυτοί που κατάφεραν να γλιτώσουν έφυγαν στο Ιράν. Έτσι ο Ερμητισμός γίνεται αποδεκτός από τον Οίκο των Σασσανιδών χωρίς να συναντήσει εμπόδια προς την ανάπτυξή του σ’ αυτά τα μέρη. Όμως και στον ευρωπαϊκό κόσμο δεν χάθηκαν όλες αυτές οι γνώσεις, απλά περιορίστηκαν. Όπως αναφέρει ο συγγραφέας Ζ.Ε. Μono - Erzen του βιβλίου "Η Αλχημεία στη Μεσόγειο": « Ο νικητής του ελληνικού μυστικισμού, ο νεαρός χριστιανισμός, πολύ συχνά συνδεδεμένος με την άγνοια και τη βαρβαρότητα, δεν ήταν σε θέση να ικανοποιήσει όσους αναζητούσαν ένα υποκατάστατο του ενθουσιασμού των Μυστηρίων: οι ‘Άγιοι φιλόσοφοι, όπως ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, δεν ήταν λαϊκοί δάσκαλοι. Εξακολουθούσε να υπάρχει ένα κενό στη συνείδηση μιας «ελίτ» που είχε μορφωθεί με την ελληνική σκέψη, την επιστήμη του Θωθ-Ερμή και την έκταση του Πλωτίνου και του Πορφύριου.»

Οι ερμητιστές της Αλεξάνδρειας που εγκαταστάθηκαν λοιπόν στη Συρία μετέφρασαν πολλά έργα και όταν το Ισλάμ το 635 κατάκτησε τη Συρία, οι άραβες μυήθηκαν σε αυτή την τέχνη και μεταφράστηκαν τα έργα φιλοσόφων και αλχημιστών στην αραβική γλώσσα καθώς επίσης έγιναν συγγραφές έργων στη γλώσσα αυτή.

(συνέχεια στο μέρος β )

Πηγή : http://www.esoterica.gr/articles/occult/alchemic_work/alchemic_work.htm

http://seliniartemisekati.blogspot.gr/- Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος(link ). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.