Οι καθαρμοί εις την αρχαιότητα - του Όμηρου Ερμίδη

[η φωτογραφία προέρχεται από την ακόλουθη ιστοσελίδα : https://theancientwebgreece.wordpress.com/2017/09/18/%CF%84%CE%BF-%CE%BD%CE%B5%CF %81%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%83-%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%84%CE %B5%CF%83-%CE%BC%CF%85%CE%B7%CF%83%CE%B7%CF%83-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%C E%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CF%81%CE%BC/]

Ελληνική μυθολογία, προκατακλυσμιαία ιστορία

Οι αναφορές καθαρμών των Ελλήνων       

  Έχουμε πάρα πολλές αναφορές από καθαρμούς, κατά την αρχαιότητα, θα δούμε μερικούς εξ αυτών:

Ο των Θηβών: η Θήβα όπως μας περιγράφει ο Σοφοκλής εις το έργο του

«Οιδίπους τύραννος» δυστυχούσε. Το μαντείο των Δελφών είχε συμβουλέψει τους Θηβαίους να απαλλαγούν από το μίασμα του Οιδίποδος που δίχως να το ξέρει σκότωσε τον πατέρα του, τον Λάϊο και παντρεύθηκε την μητέρα του Ιοκάστη. Οι καθαρμοί διώχνουν το κακό μας λέγει ο Αισχύλος.

Ο των Αθηνών: όταν οι Αθηναίοι λιθοβόλησαν έναν ιερέα ζητιάνο, που προπαγάνδιζε ότι ο τόπος καταγωγής της μητέρας των θεών είναι η Ασία κι έρριξαν το σώμα του σ’ ένα πηγάδι, εκεί όπου έριχναν τα πτώματα των εγκληματιών εις την Αθήνα, τότε έπεσε λοιμός. Το μαντείο των Δελφών τους απάντησε ότι πρέπει να κάνουν καθαρμό και να αναγείρουν ναό εις την μητέρα των θεών, η δε αιτία του κακού αυτού ήτο ο φόνος του ζητιάνου ιερέως.

Ο των Αθηνών: όταν οι Αθηναίοι εφόνευσαν τον Κυλώνα και τους συντρόφους του μετά την αποτυχία του να καταλάβει την ακρόπολη των Αθηνών. Ο Κύλων ήτο κάποιος Αθηναίος ολυμπιονίκης, ο οποίος ονειρεύθηκε να γίνει τύραννος. Μαζί με κάποιους φίλους του επιχείρησε να καταλάβει την Ακρόπολη. Επειδή δεν τα κατάφερε γονάτισε ταπεινά ικέτης εις το άγαλμα της Αθηνάς μαζί με τους συντρόφους του. Εκεί την ώρα που ικέτευε με τους συντρόφους του, τους εφόνευσαν οι Αλκμεωνίδες. Η ασέβεια αυτή να φονεύσουν ικέτες, ονομάστηκε «Κυλώνειο άγος». Την κάθαρση των Αθηνών έκαμε ο Επιμενίδης ο Κρης ή Κρητικός, όπου εκλήθηκε εις την Αθήνα από την Κρήτη για αυτόν τον σκοπό, όπου και το επέτυχε.

Ο του Θησέως: ο Θησέας σκότωσε όλους τους κακοποιούς οι οποίοι ελυμαίνοντο εις το δρόμο Αθηνών Κορίνθου. Αν και οι φόνοι ήτο καλώς καμμωμένοι, ο Θησέας είχε ανάγκη καθαρμού. Όταν έφθασε εις τον Κηφισσό τον απάντησαν μερικοί άνδρες από την γενιά των Φυταλιδών που τον εξάγνισαν κι ύστερα έκαμε θυσία εις τον Μειλίχιο Δία.

Ο της Ρώμης: όταν οι Λατίνοι και οι Σαβίνοι συμμάχησαν κατά των Ρωμαίων παρατηρήθηκε ότι όλες οι έγκυες γυναίκες δεν γεννούσαν ομαλά. Τα παιδιά τους εγεννούντο νεκρά ή επέθαιναν αμέσως μετά από την γέννα. Τότε σύμφωνα με τις Σιβυλλικές οδηγίες των βιβλίων, ο Ποπλικόλας έκαμε εξαλιστήριες θυσίες εις τον Άδη και σύμφωνα με τους χρησμούς της Πυθίας τέλεσε παλαιούς ξεχασμένους αγώνες και απάλλαξε την Ρώμη από το κακό.

Ο του Μεγάλου Αλεξάνδρου: όταν ο Αλέξανδρος προετοιμάζετο για την εκστρατεία του εις την Ινδική ταράχθηκε από ένα νεογέννητο αρνί που του έδειξαν. Το κεφάλι του είχε σχήμα και χρώμα τιάρας και ανά δυο εξογκώσεις σε κάθε πλευρά. Επειδή θεωρήθηκε ότι ο βασιλιάς μολύνθηκε, καθάρθηκε.

Ο της Σπάρτης: ο Παυσανίας όταν επέστρεψε  εις την Σπάρτη κατηγορήθηκε για προδοσία. Ο Παυσανίας για να γλυτώσει μπήκε εις τον ναό της Χαλκιοίκου Αθηνάς όπου πέθανε από την πείνα. Το δε μαντείο των Δελφών είχε εκφράσει ποινή.

Ο του Ορέστου: ο ίδιος ο Απόλλωνας είχε καθαρίσει τον Ορέστη για τον φόνο της μητέρας του: «ερύζει γαρ αίμα και μαραίνεται χερός μητροκτόνον μίασμα δ’ έκπλυτον πέλει προταίνιον γαρ ου προς εστία θεού Φοίβου καθαρμοίς κλάθη χειροκτόνοις». Ο Ευριπίδης στην «Ιφιγένεια εν Ταύροις» εις τον στίχο 939 λέγει: «Μια που μολεύτηκαν τα χέρια μου από της μάνας το κακό αυτό φευγό, μ’ επρόγγα η παγανιά των Ερινύων ώσπου με στέλνει ο Λοξίας εις την Αθήνα εμπρός εις τις θεές να δώσω  κρίση. Κι είναι ιερό κριτήριο εκείνο που έστησε ο Δίας κάποτε για τον Άρη, μολεμένο από αίμα».

Ο του Ηρακλέους: ύστερα από τον φόνο του Ίφιτου, επήγε εις την Λυδία για να καθαρθεί και έμεινε χρόνια δούλος της Ομφάλης. Λέγεται πως με την φροντίδα του Θησέως, ο Ηρακλής μυήθηκε εις τα Ελευσίνια μυστήρια, αφού έκαμε πρώτα καθαρμούς για μερικές ακούσιες πράξεις του.

Ο της Δήλου: ο Θουκυδίδης αναφέρει πως οι Αθηναίοι έκαναν κάθαρση της Δήλου, επειδή εκεί είχαν θάψει τους νεκρούς.

Ο της βουλής των Αθηναίων: η βουλή των Αθηναίων προτού συνεδριάσει έκανε καθαρμό των εδρών, ραντίζοντάς τες με αίμα από το γουρούνι της θυσίας.

Ο της Ελλάδος: Μετά την νίκη των Ελλήνων επί των Περσών εις τις Πλαταιές, ο Απόλλων διέταξε να κτίσουν ναό του Ελευθερίου Διός και να μην γίνουν θυσίες πριν σβήσουν όλες οι φωτιές γιατί μιανθήκανε από τους βαρβάρους και μέχρι να έρθει καθαρή φωτιά από τους Δελφούς. Την φωτιά την έφερε ο Ευχίδας, καταγόμενος από τις Πλαταιές, επειδή κανένας άλλος δεν τόλμησε. Αφού έλαβε την άδεια έτρεξε προς τους Δελφούς, εκεί εξαγνίστηκε, φόρεσε στεφάνι, περιρραντίστηκε, πήρε από την ιερή φωτιά του Απόλλωνος και γύρισε εις τις Πλαταιές πριν βασιλέψει ο ήλιος, έτρεξε δηλαδή απόσταση σε μια ημέρα χιλίων σταδίων. Αφού παρέδωσε την φωτιά ιερό - πυρ εις τους άρχοντες, αμέσως μετά έπεσε νεκρός. [Μαυρουδής, «Δελφικά μυστήρια»— Γ. Σιέττος «Αρχαίες ελληνικές επιβιώσεις στον χριστιανισμό»].

Ο του Απόλλωνος: σχετικά με ένα μύθο ο Ασκληπιός υιός του Απόλλωνος ανέστησε πολλούς νεκρούς πράγμα που εξόργισε τον Δία και τον σκότωσε με τον κεραυνό που του είχαν φτιάξει οι Κύκλωπες, στράφηκε κατά των απογόνων τους. Για να εξαγνισθεί από τα εγκλήματά του έγινε δούλος του Αδμήτου για εννέα [9] έτη.  Άλλος μύθος λέγει ότι η δουλεία οφείλεται εις τον φόνο της Δελφίνης ή των Κυκλώπων.

Οι του Έκτορος, Αχιλλέως και Οδυσσέως (οι αναφερόμενες υπό του Ομήρου: ο Έκτορας δεν κάμει θυσία με άπλυτα χέρια, ο Αχιλλέας εξαγνίζει το κύπελλο με θειάφι και νερό, πριν να κάνει σπονδή για την επιτυχία του. Ύστερα από την σφαγή των μνηστήρων ο Οδυσσέας εξαγνίζει το σπίτι με φωτιά και θειάφι.

[η βιβλιογραφία αποκρύπτεται μερικώς δια ευνόητους λόγους]

[απόσπασμα από τα βιβλία «Ηρωολόγιον Αγιολόγιον» & «Αναμνήσεις από το μέλλον του χθες»]1998 & 2019

https://seliniartemisekati.blogspot.com/ - Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος (link). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.