Περὶ ψυχῆς καὶ συστάσεως αὐτῆς: οἱ Λόγοι [Πλάτων, Τίμαιος Β] / On the soul and its constitution: the Discourses [Plato, Timaeus II] / Dell'anima e della sua costituzione: i Discorsi [Platone, Timeo II]

Περὶ ψυχῆς καὶ συστάσεως αὐτῆς: οἱ Λόγοι

  Τὴν δὲ δὴ ψυχὴν οὐχ ὡς νῦν ὑστέραν ἐπιχειροῦμεν λέγειν, οὕτως ἐμηχανήσατο καὶ ὁ θεὸς νεωτέραν – οὐ γὰρ ἂν ἄρχεσθαι πρεσβύτερον ὑπὸ νεωτέρου συνέρξας εἴασεν – ἀλλά πως ἡμεῖς πολὺ μετέχοντες τοῦ προστυχόντος τε καὶ εἰκῇ ταύτῃ πῃ καὶ λέγομεν, ὁ δὲ καὶ γενέσει καὶ ἀρετῇ προτέραν καὶ πρεσβυτέραν ψυχὴν σώματος ὡς δεσπότιν καὶ ἄρξουσαν ἀρξομένου συνεστήσατο ἐκ τῶνδέ τε καὶ τοιῷδε τρόπῳ. Τῆς ἀμερίστου καὶ ἀεὶ κατὰ ταὐτὰ ἐχούσης οὐσίας καὶ τῆς αὖ περὶ τὰ σώματα γιγνομένης μεριστῆς τρίτον ἐξ ἀμφοῖν ἐν μέσῳ συνεκεράσατο οὐσίας εἶδος, τῆς τε ταὐτοῦ φύσεως [αὖ πέρι] καὶ τῆς τοῦ ἑτέρου, καὶ κατὰ ταὐτὰ συνέστησεν ἐν μέσῳ τοῦ τε ἀμεροῦς αὐτῶν καὶ τοῦ κατὰ τὰ σώματα μεριστοῦ· καὶ τρία λαβὼν αὐτὰ ὄντα συνεκεράσατο εἰς μίαν πάντα ἰδέαν, τὴν θατέρου φύσιν δύσμεικτον οὖσαν εἰς ταὐτὸν συναρμόττων βίᾳ.

  Μειγνὺς δὲ μετὰ τῆς οὐσίας καὶ ἐκ τριῶν ποιησάμενος ἕν, πάλιν ὅλον τοῦτο μοίρας ὅσας προσῆκεν διένειμεν, ἑκάστην δὲ ἔκ τε ταὐτοῦ καὶ θατέρου καὶ τῆς οὐσίας μεμειγμένην. Ἤρχετο δὲ διαιρεῖν ὧδε. Μίαν ἀφεῖλεν τὸ πρῶτον ἀπὸ παντὸς μοῖραν, μετὰ δὲ ταύτην ἀφῄρει διπλασίαν ταύτης, τὴν δ’ αὖ τρίτην ἡμιολίαν μὲν τῆς δευτέρας, τριπλασίαν δὲ τῆς πρώτης, τετάρτην δὲ τῆς δευτέρας διπλῆν, πέμπτην δὲ τριπλῆν τῆς τρίτης, τὴν δ’ ἕκτην τῆς πρώτης ὀκταπλασίαν, ἑβδόμην δ’ ἑπτακαιεικοσιπλασίαν τῆς πρώτης· μετὰ δὲ ταῦτα συνεπληροῦτο τά τε διπλάσια καὶ τριπλάσια διαστήματα, μοίρας ἔτι ἐκεῖθεν ἀποτέμνων καὶ τιθεὶς εἰς τὸ μεταξὺ τούτων, ὥστε ἐν ἑκάστῳ διαστήματι δύο εἶναι μεσότητας, τὴν μὲν ταὐτῷ μέρει τῶν ἄκρων αὐτῶν ὑπερέχουσαν καὶ ὑπερεχομένην, τὴν δὲ ἴσῳ μὲν κατ’ ἀριθμὸν ὑπερέχουσαν, ἴσῳ δὲ ὑπερεχομένην.

 Ἡμιολίων δὲ διαστάσεων καὶ ἐπιτρίτων καὶ ἐπογδόων γενομένων ἐκ τούτων τῶν δεσμῶν ἐν ταῖς πρόσθεν διαστάσεσιν, τῷ τοῦ ἐπογδόου διαστήματι τὰ ἐπίτριτα πάντα συνεπληροῦτο, λείπων αὐτῶν ἑκάστου μόριον, τῆς τοῦ μορίου ταύτης διαστάσεως λειφθείσης ἀριθμοῦ πρὸς ἀριθμὸν ἐχούσης τοὺς ὅρους ἓξ καὶ πεντήκοντα καὶ διακοσίων πρὸς τρία καὶ τετταράκοντα καὶ διακόσια. Καὶ δὴ καὶ τὸ μειχθέν, ἐξ οὗ ταῦτα κατέτεμνεν, οὕτως ἤδη πᾶν κατανηλώκει.

Μετάφραση : Τὴν δὲ ψυχήν, ἂν καὶ τώρα ἐπιχειροῦμεν νὰ ὁμιλήσωμεν περὶ αὐτῆς τελευταίας, δὲν ἐδημιούργησεν οὕτω καὶ ὁ θεὸς ὑστερωτέραν. Διότι συνδέσας αὐτὴν μὲ τὸ σῶμα δὲν ἤθελεν ἐπιτρέψει τὸ ἀρχαιότερον νὰ ἐξουσιάζηται ἀπὸ τὸ νεώτερον· ἀλλ’ ἠμεῖς κατὰ τίνα τρόπον ὅπως μετέχομεν πολύ τοῦ τυχαίου καὶ τοῦ ἐνδεχομένου, κατὰ τὸν αὐτὸν σχεδὸν τρόπον καὶ ὁμιλοῦμεν. Ἐκεῖνος ὅμως συνέστησε τὴν ψυχὴν προτέραν του σώματος καὶ πρεσβυτέραν αὐτοῦ κατὰ τὴν γένεσιν καὶ τὴν ἀρετήν, διότι ἔμελλεν αὕτη νὰ εἶναι κυρία καὶ κυβερνήτρια τοῦ σώματος, ὅπερ ἔμελλε νὰ κυβερνᾶται, συνέστησε δὲ αὐτὴν ἐκ τῶν ἑξῆς πραγμάτων καὶ κατὰ τὸν ἑξῆς τρόπον. Ἐκ τῆς οὐσίας, ἥτις εἶναι ἀδιαίρετος καὶ πάντοτε κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον (ἀμετάβλητος), καὶ ἐκ τῆς οὐσίας, ἥτις εἰς τὰ σώματα γίνεται διαιρετή, ἐκ τῶν δυὸ τούτων, ἀναμίξας αὐτᾶς ὁμοῦ, ἔκαμε μεταξὺ αὐτῶν τρίτον εἶδος οὐσίας, μεταξὺ δηλ. τῆς φύσεως τοῦ αὐτοῦ καὶ τοῦ ἑτέρου ⁶⁵   , καὶ οὕτω τὴν ἔστησεν ἐν τῷ μέσῳ τοῦ ἀδιαιρέτου (ἀμεροῦς) καὶ τοῦ κατὰ τὰ σώματα διαιρετοῦ. Καὶ λαβῶν τὰ τρία ταῦτα ὄντα τὰ συνέμιξε πάντα οὕτως, ὥστε νὰ ἀποτελέσωσιν ἓν μόνον εἶδος προσαρμόζων διὰ τῆς βίας εἰς τὴν φύσιν ἐκείνου, ὅπερ εἶναι ταυτὸ (ἀναλλοίωτον), ἢν φύσιν τοῦ ἑτέρου, ἥτις δυσκόλως μιγνύεται.

  Ἔπειτα δὲ μιγνύων ταῦτα μετὰ τοῦ τρίτου εἴδους οὐσίας, καὶ ἐκ τῶν τριῶν κατασκευάσας ἕν, πάλιν ὅλον τοῦτο τὸ ἐμοίρασεν εἰς ὅσα μέρη ἔπρεπεν, ἐκ τῶν ὁποίων ἕκαστον ἦτο μίγμα ἐκ τοῦ ταυτοῦ καὶ τοῦ ἑτέρου καὶ ἐκ τῆς (τρίτης) οὐσίας. Ἤρχισε δὲ νὰ διαιρῇ ὡς ἑξῆς: Κατὰ πρῶτον ἀφήρεσεν ἀπὸ τοῦ ὅλου ἓν μέρος (1), ἔπειτα ἀφήρεσε διπλάσιον τούτου μέρος (2), τρίτον μέρος ἔλαβε τὸ ὄλον καὶ τὸ ἥμισυ τοῦ δευτέρου (2 + 1) ἢ τὸ τριπλάσιόν του πρώτου (1 × 3), τέταρτον δὲ μέρος ἔλαβε τὸ διπλάσιόν τοῦ δευτέρου (2 × 2), πέμπτον τὸ τριπλάσιον, τοῦ τρίτου (3 × 3), ἕκτον τὸ ὀκταπλάσιόν τοῦ πρώτου (1 × 8), ἕβδομον δὲ τὸ εἰκοσιεπταπλάσιον τοῦ πρώτου (1 × 27) ⁶⁶   . Μετὰ ταῦτα ἐγέμισε τὰ διπλάσια καὶ τριπλάσια διαστήματα (σχέσεις ἢ λόγους), ἀποκόπτων ἀκόμη μέρη ἀπὸ τοῦ ὅλου καὶ θέτων αὐτὰ εἰς τὸ μέσον ἐκείνων οὕτως, ὥστε εἰς ἕκαστον διάστημα ὑπῆρχον δυὸ μέσοι ὄροι, τῶν ὁποίων ὁ εἷς ὑπερέχει ἓν τῶν ἄκρων κατὰ τόσον μέρος, καθ’ ὅσον ὑπερέχεται ὑπὸ τοῦ ἄλλου, ὁ δὲ ἄλλος ὑπερέχει καὶ ὑπερέχεται κατὰ τὸν αὐτὸν ἀριθμὸν (ἐξ ἴσου).

 Ἐπειδὴ δὲ οὕτως ἔγιναν ἐκ τῶν δεσμῶν τούτων (ἐκ τῆς παρενθέσεως τῶν μέσων ὅρων) εἰς τὰ πρότερα διαστήματα νέα διαστήματα, τὰ ὁποῖα ἤσαν τὸ ὅλον καὶ ἥμισυ τοῦ προηγουμένου, τὸ ὅλον καὶ ἓν τρίτον, καὶ τὸ ὄλον καὶ ἓν ὄγδοον, συνεπλήρωσε πάντα ἐκεῖνα, τὰ ὁποῖα ἤσαν τὸ ὅλον καὶ ἓν τρίτον, μὲ τὸ διάστημα τοῦ ὅλου καὶ ἑνὸς ὀγδόου, ἀφήνων ἐξ ἑκάστου αὐτῶν ἓν μέρος, ὅπερ παριστάνει ἓν διάστημα ἔχον σχέσιν ἀριθμοῦ πρὸς ἀριθμόν, τοιαύτην, οἴα εἶναι ἡ ἀναφορὰ τοῦ 256 (28) πρὸς τὸν 243 (35), Καὶ οὕτω τὸ μίγμα, ἀπὸ τὸ ὁποῖον ἀπέκοπτε ταῦτα, τὸ εἶχεν ἤδη καταναλώσει ὁλόκληρον ⁶⁷.

Πηγή:

https://www.astrologicon.org/platon/platon-timaeus-2.html#10

https://seliniartemisekati.blogspot.com/ - Επιτρέπεται η αναδημοσίευση του περιεχομένου της ιστοσελίδας εφόσον αναφέρεται ευκρινώς η πηγή του και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος (link). Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.